Freya Van den Bossche: Eerst renoveren, dan pas nieuwe bouwgrond aansnijden

Volop inzetten op renovatie, ook van verkrotte woningen, belastingvermindering voor eigenaars die krotten opknappen, een heffing op verkrotting en “eerst renoveren, dan pas nieuwe bouwgrond aansnijden” zijn zowat de belangrijkste punten die voortkomen uit het Grond- en Pandendecreet. Dat blijkt uit een interview dat de Habitos.be-redactie had met minister van Wonen Freya Van den Bossche.

De redactie van Habitos.be stelde een hele waslijst aan vragen aan de Vlaamse minister van Wonen, Freya Van den Bossche. In dit deel gaan we dieper in op het Vlaamse Grond- en pandendecreet.

Hoe goed is de verkrotting en de leegstand in Vlaanderen verminderd, als gevolg van het grond- en pandendecreet vooruitgang geboekt?

“Sinds het decreet Grond- en Pandenbeleid ligt de verantwoordelijkheid voor de opmaak van een leegstandsregister en de eventueel bijhorende heffing bij de gemeenten. In mei 2011 hadden 208 van de 308 Vlaamse gemeenten een gemeentelijk heffingsreglement voor woningen en gebouwen opgenomen in het leegstandsregister. Dit is beduidend meer dan voor de inwerkingtreding van het decreet. Op dat vlak is er dus een duidelijke vooruitgang.”

In 2009 was er sprake van 4 500 euro fiscaal voordeel als je een verkrotte woning opknapte? Hoeveel krijg je vandaag?

“Vandaag bestaat er een breed instrumentarium om eigenaars aan te porren hun verkrotte woningen op te knappen. De achterliggende filosofie ervan is die van de stok en de wortel: eigenaars die niks doen aan de verkrotting van hun eigendom kunnen worden bestraft, onder andere via heffingen. Eigenaars die hun pand(en) wel aanpakken worden beloond, onder meer door een belastingvermindering via renovatiehuurovereenkomsten.”

Hoe staat het met de verkrotting in ons land?

“In Vlaanderen en België is er geen actueel woningbestand van de Vlaamse en Belgische woningen en daardoor is er ook geen administratieve databron, die aangeeft hoeveel leegstaande woningen Vlaanderen telt. De beste bron voorhanden bestaat uit de inventarissen en registers die de gemeenten en Vlaanderen opmaken. Maar op basis hiervan mag je geen besluiten trekken over de toestand van de Vlaamse woningen. Het aantal woningen op een inventaris zegt eigenlijk niks over het beleid dat een gemeente voert tegen verkrotting. Zo hebben gemeenten met een actief beleid wellicht veel woningen op zo’n inventaris omdat ze de leegstaande of verkrotte woningen net actief opzoeken en ze opnemen in hun inventarissen. Zo voert Antwerpen een heel actief anti-verkrottingsbeleid, net zoals kleinere gemeenten zoals het intergemeentelijk samenwerkingsverband rond Izegem.”

Vindt u het belangrijk dat de zoveelste krotwoning wordt opgeknapt, eerder dan dat de zoveelste kavel wordt aangesneden?

“Betaalbaar en goed wonen moet voor iedereen haalbaar zijn. Alles inzetten op bijbouwen is in druk bebouwd Vlaanderen geen optie. We moeten ook de bestaande verkrotte woningen woonklaar maken. Daarom is het logisch dat we volop inzetten op renovatie van ons bestaand woningbestand, alvorens bijkomende grond aan te snijden. Dit is een belangrijk uitgangspunt, waarvan ik hoop dat minister Muyters het ter harte neemt in het kader van het Vlaams Beleidsplan Ruimte.”

Tegen 2020 moeten er 65 000 sociale woningen bijkomen. Hoever staan we nu?

“Dat weten we pas komende zomer. Op dit moment is er een voortgangstoets aan de gang om dit in kaart te brengen.”

Hoe energievriendelijk zijn de nieuwe sociale woningen en kosten ze meer als ze verkocht worden?

“De kwaliteitsnormen voor nieuwe sociale woningen liggen hoog, onder meer op het vlak van energieprestatie. Terecht! Want sociaal wonen is ook energiezuinig wonen. Betaalbare woningen met een onbetaalbare maandelijkse energiefactuur zijn zinloos. De Vlaamse Maatschappij voor Sociaal Wonen (VMSW) bouwt dan ook volgens de energienorm, E70. Daarvoor is er geen meerkost bij aankoop.”

Auteur: Gretel Kerkhofs - maart 2012