Aanbevolen partners

Logo Groupe Atlantic
Antargaz
bulex
Logo Bosch
Energie

Futureproof bouwen: Actief oogsten van aanwezige energie

De eerste stap naar futureproof bouwen is het passief oogsten van energie. In deze aflevering gaat architect Flip Blockx dieper in op het actief oogsten van energie. Als je bouwplannen hebt, hoef je niet meteen een budget voor zonnepanelen of andere groene energievoorzieningen opzij te houden. Belangrijk is wel dat je je woning zo bouwt dat je je huis later gemakkelijk kunt aanpassen tot een energiezuinig gebouw.

 

Het is dus uiteraard veel belangrijker om te zorgen dat je woning weinig energie nodig heeft dan in stap 2 al PV-panelen te voorzien. Toch is het aan te raden om in een zeer vroege fase van het ontwerp rekening te houden met hoe je in de toekomst actief omgevingsenergie kunt oogsten. Want als je dit nu niet doet, is het later quasi onmogelijk of veel te duur om een woning te bouwen die meer energie maakt dan ze nodig heeft. Ook je huis in de toekomst ‘upgraden’ zal onbetaalbaar zijn. Er zijn heel wat energiebronnen beschikbaar rond de woning, waarmee je rekening kunt houden.

De zon

De krachtigste energiebron in de buurt van ons huis is wel de zon. In principe valt er op enkele m² genoeg energie om ons te voorzien van alles wat we nodig hebben. Helaas zijn de meest gekende systemen (fotovoltaïsche of thermische panelen) niet erg efficiënt en zonder subsidies niet echt rendabel. We mogen wel verwachten dat we zonne-energie wel op een rendabele en efficiënte manier kunnen oogsten en dan zal iedereen dergelijke installaties willen. Als je daar nu niet aan denkt bij je bouwplannen, dan loop je het risico dat je zulke energie-installaties niet zult kunnen plaatsen of dat ze zullen vloeken met de architectuur van je woning. Hieronder hadden ze er duidelijk niet aan gedacht.

Dus zorg er nu voor dat daken en luifels georiënteerd zijn van oost naar west over het zuiden. Dat je je woning inplant zodat de daken niet in de schaduw liggen. Bomen hebben ook de neiging om te groeien ( ? ). Let er op dat je achteraf nog leidingen en kabels kunt voorzien tussen je dak en een technisch lokaal. Voor thermische toepassingen (een zonneboiler) houd je best ook rekening met een grote boiler (tot 1000 liter).

Straling

Aarde

In de aarde zit ook schier oneindig veel energie. Altijd handig om er vanaf het begin rekening mee te houden dat je een verticale boring kan laten uitvoeren om één of twee leidingen in de grond te brengen. Bij zo’n boring gebruiken vaklui grote machines en komt er ook een verbinding tussen de grondbuis en het technisch lokaal waar de verwarming staat. Voorzie dus ook een schacht, een kruipkelder of eventueel een technische kelder ,…

Ook een horizontaal net werk van leidingen op pakweg een dikke meter diep biedt mogelijkheden om energie te oogsten.

Ventilatielucht kan via een in de grond gelegen dikke buis worden aangezogen om in de winter de lucht wat voor te verwarmen en in de zomer wat te koelen. Zo’n buis is al snel 40 m lang en wordt in een helling geplaatst. Hiervoor heb je wel wat plaats nodig en wederom moet deze leiding tot aan het technisch lokaal geraken waar de luchtgroep staat. In ons klimaat is een aardwarmtewissellaar niet zo efficiënt en is hij gevoelig voor vervuiling. Hier beneden zie je een foto van een verticale aardwarmtewisselaar die heel wat minder plaats nodig heeft.

Lucht

Er is wind die we kunnen oogsten als energie. Dat kan met een windmolen, maar helaas werken die niet zo goed in een bebouwde omgeving. In 2008-2009 verrezen er aan de kunst in het Nederlandse Zeeland een resem kleine windmolens als test en de resultaten waren bedroevend. Dit in tegenstelling met hun grote broertjes. Een goed presterende windmolen moet dus groot zijn en als particulier wordt dit een veel te dure investering. Nu, techniek staat niet stil en misschien zien we hier binnenkort de introductie van windbelts (riem met magneetjes die in de wind gaat trillen en dan stroom genereert, zie foto Humdinger) voor particulier gebruik.

Straat

Mogelijk verschijnen er in de straat ooit energievoorzieningen die nu nog niet voorkomen.
De asfalt kan als energiecollector worden uitgerust. Er kunnen verticale grondlussen onder de straat worden aangebracht, stadsverwarming, restwarmte van een verbrandingsoven, …

Het is goed om nu al een wachtbuis te voorzien om later extra leidingen tussen de straat en je woning - technisch lokaal te kunnen aanbrengen.

Water

Water is eigenlijk geen echte energie maar kan wel een aanzienlijke besparing betekenen op je huishoudbudget. Tenminste als je zo veel mogelijk regenwater opvangt en hergebruikt. Eén m² dak kan je 2 euro per jaar aan drinkwater besparen. Hier moet je ook genoeg plaats voorzien voor de regenwaterput en de filterput en voor de leidingen tussen de put en het technisch lokaal. Ook goed om weten is dat de pomp wel wat lawaai durft maken en je hier rekening mee dient te houden (geluidsdicht isoleren).

 

Auteur: Flip Blockx, architect – Consultant duurzaam bouwen 

Mis de laatste bouwnieuwtjes niet!

Ontvang onze wekelijkse updates vol nuttige tips over bouwen en verbouwen.

Wens je deze folder te lezen? Vul dan eenmalig je email adres in