Aanbevolen partners

Renson - Ventilatie, zonwering
Logo Sto NV
logo Xella
Bouwwerken

De kelder: extra kost of extra ruimte?

Een kelder bouwen of geen kelder bouwen? Want een kelder kost extra en heb je niet per se nodig om aangenaam te wonen. Maar: de kelder biedt extra ruimte, die je later misschien nog goed kunt gebruiken. Architect Gert Broekx praat met ons over de voordelen en de nadelen van een kelder.

De pro en contra’s voor de bouw van een kelder

Pakweg 50 jaar geleden was de bouw van een kelder onder de woning vanzelfsprekend. Voor onze grootouders was het zowat de enige haalbare koele bergruimte. Vandaag wordt lang niet meer onder iedere woning een kelder gebouwd. Het is vaak een eerste kostenpost om te schrappen. En nu we op steeds vochtigere gronden bouwen, is het ook niet meer vanzelfsprekend om een waterdichte kelder te hebben.

 “Toch kan een kelder ook nu nog nuttig zijn. Bovendien is het zelfs in de meest vochtige ondergrond mogelijk een perfect droge kelder te bouwen,” argumenteert de Hasseltse architect Gert Broekx.

Een van de eerste vragen waar je architect je mee confronteert, is of je al dan niet met kelder wilt bouwen. Sommige bouwers hebben een pasklaar antwoord waarom er wel of geen kelder onder de woning komt, anderen worden door deze vraag overvallen. Soms hangt de bouw van een kelder nauw samen met het concept van de woning.

Welke voor- of nadelen heeft het bouwen met kelder?

“Een voornaam nadeel van de kelder is het prijskaartje. Naast de bijkomende bouwmaterialen vraagt een kelder extra grondwerken, eventueel een bronbemaling en dure raamconstructies wanneer je licht in de kelderruimtes wilt. Wie zijn garage in de kelder wil, mag ook de zwaardere kosten voor de aanleg van de afrit niet uit het oog verliezen,” vertelt Gert Broekx.

Aan jou om af te wegen of die prijs de mogelijke voordelen waard is. Een kelder biedt immers heel wat extra ruimte. Nu heb je hier misschien niet onmiddellijk nood aan. Maar is dat over een aantal jaren – als aan gezinsuitbreiding wordt gedacht - nog zo? “De kelderruimtes kunnen worden ingevuld als koele berging, garage, stookplaats, hobby- of wasruimte. En vergeet niet, hoeveel te langer je in een huis woont, des te meer spullen je te bewaren hebt. Een stelregel is 20 % van het totale woningvolume te reserveren als berging. Bergruimte heb je dus nooit teveel. Tenzij je over een onbewoonde zolder beschikt.
De kelder heeft dan weer het voordeel ten opzichte van de zolder dat deze relatief gemakkelijk van buitenaf te bereiken is. Handig om tuingereedschappen weg te bergen. Op vlak van beveiliging is de kelderdeur of –poort dan weer een extra element om rekening mee te houden.
En ook niet onbelangrijk. Een kelder kan een zekere meerwaarde betekenen wanneer je de woning wilt verkopen,” aldus de architect.

Waterdichtheid Kelder

Wanneer je voor een kelder – of kruipkelder – opteert, is dit ook een gemakkelijke weg om de technische leidingen te plaatsen. Ze blijven hier immers te allen tijde gemakkelijk bereikbaar voor herstellingen of een uitbreiding. Dit in tegenstelling tot een volle vloerplaat waar je vooraf al heel goed moet nadenken waar bepaalde technieken komen om de leidingen correct te kunnen plaatsen. Iedere aanpassing vraagt onvermijdelijk om breekwerk. Een ander heikel punt bij de kelder is de waterdichtheid. Nu we meer en meer moeten uitwijken naar vochtige gronden om nog bouwpercelen te vinden, volstaat een betonblok met een cement- en teerlaag aan de buitenzijde niet meer om een waterdichte kelder te hebben. Deze behandeling is in principe alleen bedoeld om te voorkomen dat sijpelwater in de kelder dringt.
Bij een hoge grondwaterstand vraagt de buitenmuur van de kelder om een speciale waterdichtende behandeling of je kan ook kiezen voor een gegoten betonnen kelder, die is normaliter altijd waterdicht.

Bouwmethode kelder

De bouw van een kelder of kruipkelder kan op verschillende manieren gebeuren. Gert Broekx: “Nog altijd het meest gebruikt in onze contreien is de ongeïsoleerde gemetselde kelder. Wanneer je louter naar de materiaalkost kijkt, is dit de goedkoopste manier om een kelder te bouwen. Om op de manuren te besparen, worden betonblokken van groot formaat gebruikt.

Belangrijk bij een dergelijke bouwwijze zijn de dikte en kwaliteit van de blokken. Zorg ook dat de cementhuid van de vloerplaat wordt verwijderd op plaatsen waar de buitenmuren worden gebouwd. Anders loop je het risico op waterinsijpeling. Iets duurder, maar sneller in realisatie is de kelder uit geprefabriceerde wanden. Een dergelijke kelder wordt opgetrokken in holle betonnen wanden die in de fabriek worden geproduceerd. Ze worden op de werf tegen elkaar geplaatst, voorzien van de nodige wapening en vervolgens volgestort met beton. Op financieel vlak leent dit systeem zich het best voor grote kelders met lange muren en zo min mogelijk hoeken.”

Kleine kelder bouwen

Voor een kleinere kelder kan je ook opteren voor een volledig geprefabriceerde kelder. Deze wordt kant-en-klaar op de werf geleverd. Voorwaarde is wel dat er voldoende ruimte is voor het zware materieel om de werf te bereiken.
Een laatste bouwmethode voor ongeïsoleerde kelders is de ter plaatste gestorte betonnen kelder. Hiervoor wordt een speciaal bekistingssysteem gebruikt waartussen beton wordt gegeoten. Deze bouwwijze is snel en heeft weinig kans op lekken. Je hebt ook perfect gladde wanden. Voor kleinere kelders is deze bouwwijze relatief duur omdat je omdat je met een aantal vaste kosten zit. Die blijven dezelfde ongeachte het volume van de kelder.

Geïsoleerde kelder

Wanneer je van de kelder – op termijn – een leefruimte wilt maken, volstaat een ongeïsoleerde kelder niet om het gewenste leefcomfort te bereiken. Daarom worden de kelderwanden best geïsoleerd. Ook in de buurt van spoorwegen of lawaaierige industrie kan een geïsoleerde kelder soelaas bieden om trillingsgeluiden te breken.

Achteraf isoleren langs de buitenzijde is een enorm karwei. Het isoleren van de binnenzijde is om bouwfysische redenen sterk af te raden.
Het komt er dus op aan vooruitziend te bouwen en de kelder al aan de buitenzijde te isoleren. Dit kan door de klassiek gebouwde kelder te voorzien van een isolatieschil die op haar beurt wordt beschermd tegen vocht.

Een andere mogelijkheid is het bouwen met Styroporblokken. Dit is een holle bouwblok uit isolatiemateriaal. De blokken worden net als Legoblokken op elkaar gestapeld en nadien volgestort met beton. Nadeel is dat de binnenwand dus ook uit isolatiemateriaal bestaat. Dit is moeilijk af te werken en is bouwfysisch niet de beste oplossing. Dit kan je ondervangen door aan de binnenzijde een tweede wand op te trekken.

 Een laatste oplossing is een bouwsysteem met holle wanden waarvan de buitenwand uit isolatie (XPS) is vervaardigd en de binnenwand uit vezelcementplaten. Deze wanden worden na de plaatsing volgestort met zelfverdichtend beton.
Na de bouw van de kelder kan de vezelcementplaat als een normale muur worden afgewerkt.

Bron: Innovatief Plus - mei 2005

Mis de laatste bouwnieuwtjes niet!

Ontvang onze wekelijkse updates vol nuttige tips over bouwen en verbouwen.

Wens je deze folder te lezen? Vul dan eenmalig je email adres in